XML(EXTENSİBLE MARKUP LANGUAGE-genişletilebilir etiketleme dili)

               Bağımsız bir kuruluş olan W3C (World Wide Web Consortium) organizasyonu tarafından tasarlanan ve bağımsız bir yapıya sahip olan XML (extensible Markup Language),kişilerin kendi etiketlerini tanımlayarak bu etiketler ile hiyerarşik yapı kurabildikleri ,bunları istedikleri zaman değiştirebildikleri ; esnek, teknolojiden -platformdan bağımsız text tabanlı bir meta dilidir. Xml açılımının içerdiği “markup” onun tagler ile kullanıldığını,”exensible” de onun genişletilebildiği yani standart taglerin değil de kendimizin oluşturduğu farklı tagleri de kullanabileceğini ifade eder. Html de bir markup dilidir fakat Xmli Htmlden ayıran en önemli özellik standart taglerin değil de kişilerin tanımladıkları taglerin kullanabiliyor olmasıdır.

Şimdi teknolojiden-platformdan bağımsız derken ne kastettiğimi biraz daha açmak istiyorum:

Günümüz teknolojisi o kadar zenginleşti ve çeşitlendi ki…..Farklı farklı işletim sistemleri,programlar… Bunlar bir yana bir programın bile birden çok farklı versiyonu var. Bu kadar çeşitliliğin olması şüphesiz yanında uyum problemlerini getirecektir.Bir dosyayı aynı programın farklı versiyonlarında çalıştırmak istediğimizde bile zaman zaman problem yaşamaktayız,kaldı ki farklı program ve işletim sistemlerinde yaşanmasın.Bütün teknolojilerde ortak olarak açılan ve çalışan tek dosya türü text dosyalarıdır(notepad).Ama notepad ile en basitinden bir tablo oluşturup bunun üzerinde çalışmak istediğimizde bile bu tabloyu organize etmek baya bir zor olacaktır:kolonların sırası kayabilir,karışabilir….Bunun yerine tablolarımızı hiyerarşik yapı ile xmle atmak işimizi bayağı bir kolaylaştıracaktır.Xml verinin hızlı bir şekilde sogulanmasını,değiştirilmesini,transfer edilmesini,verinin içerik bilgisi ile saklanmasını(bu noktada htmlden ayrılır) sağlar.Xmlin güzel yanlarından birtanesi de uluslararası bir standarttır ve evrensel bir formattır ve firewallara takılmaz(text tabanlı olmasından kaynaklı).

Bir dosyanın xml dosyası olduğu dosyanın başında yazan <?xml version="1.0" encoding="utf-16”?> ifadesinden anlaşılır.Htmldeki gibi açılan tag kapanmalıdır.Genel anlamda xml dosya akışı şu şekilde olur.

Veri tabanından veri çekerek xmle yazdırılabilir ve gerektikçe xmlden okunabilir.Bu şekil bir kullanım daha mantıklı olacaktır,çünkü veri tabanından bilgi almak istediğimizde program her defasında veri tabanına bağlanmak zorunda kalacaktır,oysa ki bir defa bağlanıp veri tabanındakileri xmle yazdırıp gerektikçe xmlden okumak performans,veri tabanını çok meşgul etme ve daha birçok açıdan daha olumlu sonuçlar yaratacaktır.Bu okuma ve yazdırmaları yapmak üzere tanımlanmış “ReadXml ve WriteXml” nesneleri vardır.

WriteXml şu şekilde kullanılır:


SqlConnection conn = new SqlConnection("server=derya-pv\\sqlexpress;database=Northwind;integrated security=true");

SqlDataAdapter adp = new SqlDataAdapter("select CategoryID,CategoryName from Categories", conn);

DataSet dt = new DataSet();

adp.Fill(dt);

dt.WriteXml(dosya);


Böylece veri tabanındaki bilgiler xmle yazılmış oldu.Her veri çekmek istediğimizde “ReadXml” ile verileri xmlden alıp işleyebiliriz.Yada satır satır okuma ve yazma yapmak için XmlTextReader ve XmlTextWriter da kullanılabilir.

Oluşturulan Xml üzerinde update,delete işlemleri için de “XmlDocument” ve “XmlNode” nesneleri oluşturulup kullanılır.

Kimi zaman belirli bir kısmı üzerinde değişiklik yapmak isteriz,bu durumda hepsini belleğe almak yerine sadece değiştirmek istediğimiz kısmı almalıyız.Bunun içinde şu nesneler kullanılmalı:

XPathDocument()-xml şemayı okuyacak nesne

XPathNavigator()-doküman üzerinde gezinecek nesne

XPathNodeNaveigator()-nodelar üzerinde tek tek gezinecek nesne