Web ortamındaki gelişmeleri üç safhada
inceleyebiliriz:
- Belge Web’i (Document Web) :
Web’in en ilkel halidir. Bu web türünde bilgi sadece okunabiliyordu,bilgi
üzerinde değişiklik yapmak mümkün değildi.yani HTTP protokolü ile HTML
dilinde biçimlendirilmiş statik
belgelerin kullanıcılara sunuluyordu.
- Uygulama Web’i (Application Web) :dinamik HTML belgeleri ile kullanıcı ve iş uygulaması arasında etkileşim sağlandı.Bilgi üzerinde okuma ve bilgi yazma imkanı verdi.
- Servis Web’i (Services Web) : İşletmelerin diğer işletmelerle olan iş süreçlerini bütünleştirme gereksinimi sonucunda ortaya çıkan ve gelişmekte olan yeni yapıdır. Bu yapının temel taşı web servisleridir.
Web
servisleri Nedir?
W3C (World Wide Web Consortium) tarafından yapılan resmi tanımıyla web servisi, bilgisayarlar
arasında ağ üzerinden etkileşimi ve uyumluluğu sağlayacak yazılım sistemidir.Web servisleri programların etkileşimi sağlamaktadır.Web
servisleri sayesinde farklı veri tabanındaki bilgiler çekilebilir.
Web
servisler içinde metodlar barındırır ve client bir istekte bulunduğunda bu
metodlar ile client isteğine yanıt vermiş olur.
Web servislerinin en büyük avantajı:Web servislerinin en büyük avantajı Xml (extensible Markup Language-genişletilebilir etiketleme dili) tabanlı olmasıdır.Xml, kişilerin kendi etiketlerini tanımlayarak bu etiketler ile
hiyerarşik yapı kurabildikleri ,bunları istedikleri zaman değiştirebildikleri ;
esnek, teknolojiden -platformdan bağımsız text tabanlı bir meta dilidir.Xml tabanlı olması beraberinde platform bağımsız olmayı da
getirir.
Platformdan
bağımsız derken ne kastettiğimi biraz daha açmak istiyorum:Günümüz teknolojisi
o kadar zenginleşti ve çeşitlendi ki…..Farklı farklı işletim sistemleri,programlar…
Bunlar bir yana bir programın bile birden çok farklı versiyonu var. Bu kadar
çeşitliliğin olması şüphesiz yanında uyum problemlerini getirecektir.Bir
dosyayı aynı programın farklı versiyonlarında çalıştırmak istediğimizde bile
zaman zaman problem yaşamaktayız,kaldı ki farklı program ve işletim
sistemlerinde yaşanmasın.Bütün teknolojilerde ortak olarak açılan ve çalışan
tek dosya türü text dosyalarıdır(notepad).Ama notepad ile en basitinden bir
tablo oluşturup bunun üzerinde çalışmak istediğimizde bile bu tabloyu organize
etmek baya bir zor olacaktır:kolonların sırası kayabilir,karışabilir….Bunun
yerine tablolarımızı hiyerarşik yapı ile xmle atmak işimizi bayağı bir
kolaylaştıracaktır.Xml verinin hızlı bir şekilde
sogulanmasını,değiştirilmesini,transfer edilmesini,verinin içerik bilgisi ile
saklanmasını(bu noktada htmlden ayrılır) sağlar.Xmlin güzel yanlarından
birtanesi de uluslararası bir standarttır ve evrensel bir formattır ve
firewallara takılmaz(text tabanlı olmasından kaynaklı).
Web
Servisinin İşleyişi :
1.
Eğer kullanılacak XML Web Servisinin adresi
bilinmiyorsa bir UDDI dizini yardımı ile bir XML Web Servisi bulunur.
2.
Discovery dosyasına (.disco) yapılan istek ile
web servisinin tanımlama dosyasına yönelinir.
3.
Web Servisinin açıklama dosyası olan WSDL dosyasına
istek yapılır. Servis biçimi öğrenilir.
4.
Artık XML Web Servisinin metodları
çalıştırılmaya hazır olarak istemcinin hizmetindedir. XML Web servisinin
metodları çalıştırılır.
Web
Servis Kullanımı:Web Servisi(metodları) yazıldıktan sonra proje
referans olarak eklenir.Referans olarak ekledikten sonra web servis metodlarına
projeden erişilip metodlar kullanılabilir.Küçük bir örnek ile web metodun nasıl
göründüğü ile fikir edinmek gerekirse:
public class Service1 :
System.Web.Services.WebService
{
[WebMethod]
public int Toplam(int a, int b)
{
return a+b;web
}
[WebMethod]
public int Cikarma(int a, int b)
{
return a - b;
}
.
.
.
Web servis çalıştırılınca şekildeki
gibi görünür.
Web servis kullanmak için eklenmesi
gereken kod parçası,
localhost.Service1 ws = new
localhost.Service1();
Metodlar da şu şekilde kullanılır:
label1.Text = ws.Toplam(a,
b).ToString();
Web servis eklendikten sonra şu
şekilde görünür:
Web
Servisi Standartları:
Web
Servisi = SOAP + WSDL + UDDI
SOAP(Simple Object
Access Protocol): SOAP distributed
(dağıtık) uygulamalarda ve web servislerinin
haberleşmesinde kullanılmak üzere tasarlanan,
istemci/sunucu mantığına dayalıbir protokoldür.. SOAP
protokolü sayesinde web servisleri, basit ve mesaj tabanlı bir iletişim sağlar.
SOAP'ı benzeri protokollerden
ayıran en belirgin ve üstün özelliği yapısının
SOAP'ı benzeri protokollerden ayıran en belirgin ve üstün özelliği
yapısının XML üzerine
kurulu olmasıdır.
Soap’da header ve body kısımları
vardır.Body kısmına mesajın ne olduğu yazılır.Güvenlik amacı ile Soap Headera
kullanıcı adı ve şifre gömülebiliyor.
WSDL(Web
Services Description Language):Bir uygulamada web servisini kullanabilmek
için web servisinin hangi protocolleri içerdiğini,arayüzünün nasıl
olduğunu,nasıl çağrılabileceğini bilmek gerekir.Bu noktada UDDI’ya ihtiyaç
duyulur.UDDI web servisi tanımlamalarını tutn bir protokoldür.
UDDI(Universal
Description Discovery and Integration): UDDI kurumların kendilerini ve
sağladıkları servisleri yayınlayarak tanıtamalarını, ve bu bilgilerin daha
sonra diğer kurumlarca taranıp bulunmasını sağlayan bir standarttır.
okulumuzun readmee e-dergisinde yayınlanan yazım,
DERYA GÜNDÜZ
BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ 4. SINIF
1 yorum:
bilgilerinizden çok faydalandım teşekkür ederim
Yorum Gönder